Jan Hagel, een typisch oud Hollands koekje. Het is een heerlijk bros koekje met een vleugje kaneel, bedekt met geschaafde amandelen en parelsuiker.

Jan Hagel is een al sinds de 17e eeuw bestaand scheldwoord voor het gewone volk, het gepeupel. En met hagel wordt de grove parelsuiker bedoeld. Maar wij kennen Jan Hagel als het lekkere koekje. De werkwijze voor deze koekjes is net wat anders dan andere koekjes. Je bakt namelijk een grote plaatkoek, die je pas na het bakken in stukjes snijdt.

Andere voorbeelden van oud Hollandse koekjes zijn Weespermoppen en Kletskoppen.

Ingrediënten Jan Hagel

voor ca. 35 stuks

• 200 gram ongezouten roomboter
• 150 gram witte basterdsuiker (wel even zeven, anders krijg je klontjes suiker in je koekjes)
• 320 gram bloem
• 1 theelepel bakpoeder
• 2 theelepels kaneelpoeder
• snufje zout
• 1 ei (de helft voor het deeg, de andere helft voor het bestrijken)
• ca. 50 gram parelsuiker
• ca. 40 gram geschaafde amandelen

Benodigdheden

• 2 vellen bakpapier
• deegroller of rolstok

Werkwijze

• Mix de boter en de basterdsuiker tot een romig mengsel.
• Voeg dan een half ei, het kaneelpoeder en het zout toe en mix weer door elkaar.
• Meng de bloem met het bakpoeder en voeg dit toe aan het botermengsel en kneed tot een deeg. (Ik gebruikte de standmixer met de platte menghaak met flexibele kant. Je kunt ook de deeghaak gebruiken of gewoon kneden met je handen).
• Doe dit deeg in plastic folie en laat het dan een uurtje rusten in de koelkast.
• Verwarm de oven voor op 170°C.
• Kneed het deeg nog even kort door.
• Ik deelde het deeg in tweeën.
• Leg het deeg tussen twee vellen bakpapier.
• Rol het deeg met de deegroller uit tot een rechthoek en het een dikte heeft van ca. 3 mm (echt niet dikker).
• Haal dan het bovenste vel bakpapier weg.
• Snijd de randen alvast recht af.
• Bestrijk de bovenkant van het deeg in met de andere helft van het geklutst eitje.
• Bestrooi het met het amandelschaafsel en de parelsuiker.
• Leg het bakvel er weer op en rol met de deegroller er heel lichtjes en voorzichtig overheen, zodat je het schaafsel en de suiker zachtjes aandrukt.
• Haal het bakvel er weer vanaf en leg het deeg met het onderste bakvel op de bakplaat en schuif deze in het midden van de voorverwarmde oven.
• Bak de Jan Hagel gaar en goudbruin in ca. 16-20 minuten (per oven verschillend).
• Zodra je de bakplaat uit de oven haalt, meteen het deeg met een scherp mes in rechthoekjes van ca. 4 x 8 cm snijden.
• Laat de koekjes op een rooster afkoelen.

Tips

• Je kunt het deeg ook gewoon op je aanrecht uitrollen met wat bloem.
• Je kunt deze koekjes in een luchtdichte trommel tenminste een week bewaren.

Weespermoppen. Een oud Hollands koekje. Hard van buiten en zacht van binnen. Het is immers het best verkochte koekje in Weesp. Dit amandelspijskoekje heeft landelijke bekendheid, maar toch is de geschiedenis van de Weespermop niet helemaal duidelijk.

Een bakker uit Weesp, die al sinds jaar en dag Weespermoppen bakt, heeft een keer in een interview gezegd: “Volgens mij gaat het koekje inmiddels zo’n vier generaties terug, maar helemaal zeker weet ik dat niet. Er zijn wel bakkers geweest die het koekje claimden, maar niemand weet zeker wie het ooit bedacht heeft. Inmiddels zijn ze door heel Nederland te koop. Iedereen kan ze maken, zo’n ingewikkeld koekje is het niet. Amandelspijs, suiker, citroen en ei. Dat is alles. Misschien dat juist die eenvoud wel de kracht is van de Weespermop”.

Andere voorbeelden van oud Hollandse koekjes zijn Jan Hagel en Kletskoppen.

Ingrediënten Weespermoppen

circa 28 stuks

• 300 gram amandelspijs
• volle theelepel citroenrasp
• eidooier
• kristalsuiker (om in te rollen)

Benodigdheden

• bakplaat
• bakpapier

Werkwijze

• Verkruimel het amandelspijs boven een kom.
• Voeg het citroenrasp en de eidooier erbij.
• Dan het geheel goed doorkneden en er 2 rollen van maken van ca. 3 cm doorsnede.
• Strooi wat kristalsuiker op je werkblad en rol vervolgens de rolletjes zachtjes door de suiker.
• Snij daarna de rolletjes in plakjes van ongeveer 1,5 – 2 cm.
• Druk de snijkanten ook even in de suiker.
• Maak ze mooi rond en duw er met je duim een klein deukje in.
• Leg de plakjes op enige afstand van elkaar op een met bakpapier beklede bakplaat.
• Bak ze op 200°C in ongeveer 8-10 minuten gaar, totdat de randjes beginnen te kleuren. Haal ze van de bakplaat af en laat ze afkoelen op een rooster.

Tips

• Als ik deze koekjes bak, worden bij mij de onderkanten van de koekjes altijd heel donker, vandaar dat ik onder het bakpapier een paar vellen van de krant leg.
• Deze koekjes kan je in een afgesloten bakje ongeveer 4 dagen bewaren. Als je ze goed luchtdicht verpakt, kan je ze in de vriezer ongeveer 3 maanden bewaren.